Suva Planina

Suva Planina

[Samo registrovani korisnici mogu videti linkove. Kliknite ovde da se registrujete...]

Suva planina je dragulj jugoistočne Srbije i mesto koje zaista pleni svojom čarobnošću i lepotom. Suva Planina je smeštena na prostoru CATENA MUNDI – u zamišljenom centru Balkana ili “verigama sveta”, 15 km istočno od Niša, na površini od 250 kvadratnih kilometara. Ukupna dužina Suve Planine je oko 35 km, a širina do 12 km. Glavni greben Suve Planine se pruža u pravcu severozapad-jugoistok. Suva planina se svrstava u red najživopisnijih i najlepših planina Srbije. Suva Planina predstavlja značajno istaknut i ogroman planinski masif jugoistočne Srbije, koji pripada jugozapadnom delu Karpatsko-balkanskog planinskog sistema, na području opština Niška Banja, Gadžin Han, Bela Palanka, Babušnica i Vlasotince. Svojim vrhovima i gorostasnim /gotovo vertikalnim/ stranama se Suva Planina razlikuje od ostalih planina ovog dela Srbije. Severnu stranu Suve Planine odlikuju strmi kraški odseci i izuzetno nepristupačni delovi, što je čini jednom od najdivljijih planina na Balkanu.

Najviši vrh Suve planine je Trem, visok 1810 metara, a zatim Sokolov kamen, visok 1523 metara, Golemo Stražište /1714 metara/ i teško pristupačni Mosor /985 metara/, koji predstavlja poseban izazov i doživljaj za planinare. Pretpostavlja se da je šire područje veličanstvene Suve Planine, koju odlikuje raznovrstan eko sistem i bogatstvo šuma, stanište oko 1300 vrsta biljaka, što čini gotovo polovinu flore Srbije. Visoki planinski vrhovi štite područje Suve planine od velikih prodora i naglih smena vazdušnih masa, što doprinosi da ovde vlada umereno kontinentalna klima, pogodna za vinogradarstvo, ratarstvo i stočarstvo. Na Suvoj planini se uspešno gaje i prerađuju aromatične lekovite biljke žalfija (Salvia officinalis) i lavanda (Lavandula angustifolia), kojima prijaju toplota, osunčanost tla, vlažnost, odnosno bogatstvo voda. Zahvaljujući izuzetno pogodnim klimatskim uslovima, kao i uticaju vazdušnih strujanja sa Egejskog mora, lavanda uzgajana na području Suve Planine ima poseban kvalitet /bolji od dalmatinske i francuske lavande/. Ove izuzetno lekovite biljke su Rimljani još pre 2000 godina veoma cenili i koristili u različite medicinske svrhe. Latinski naziv Salvia znaci spasavati, izlečiti, dok naziv Officinalis znači lekovit. Blagotvorne odlike ovih biljaka se danas koriste u medicinske svrhe, kao i za proizvodnju izuzetno kvalitetnih prirodnih sokova i sireva sa žalfijom. Među reliktnim i endemskim biljnim vrstama Suve Planine su i Ramonda Serbica i Ramonda Nathaliae. Suva planina obiluje raznovrsnim biljnim i životinjskim svetom, među kojima su divlji konji, jedno od njenih jedinstvenih obeležja. Suva Planina je zaštićeno područje različitih stepena zaštite i Specijalni rezervat prirode na površini od 18.176 hektara, kao i IBA područje za posmatranje i proučavanje ptica.

Na trasi budućeg koridora 10, posle otkrića raskrsnice i ostataka starog antičnog puta Via militaris iz 2011. godine oko Dimitrovgrada, ekipa Republičkog zavod za zaštitu spomenika kulture iz Beograda je na budućoj trasi autoputa kod Bele Palanke otkrila tri grobnice sa kraja 4. i početka 5. veka, jednu nekropolu iz prve polovine 4. veka i tri građevine, koje na osnovu sadašnjih saznanja datiraju iz 4. veka. Ovo otkriće u podnožju Suve planine predstavlja deo antičnog naselja Remezijane.

Od Svrljiških planina je Suva planina odvojena veličanstvenom Sićevačkom klisurom. Sredinom avgusta, već tradicionalno se na Vrelu u Beloj Palanci organizuje čuvena manifestacija „Dani banice”, izvanredan kulturni događaj, obzirom da je sa uspehom očuvao svoju jedinstvenu autentičnost i predstavlja manifestaciju koja promoviše kulturne vrednosti ovog kraja Srbije. Kulturna manifestacija “Dani banice” okupi veliki broj takmičara iz Srbije i okolinih zemalja sa ciljem da se pripremi i izabere najbolja gibanica, uz koju se obavezno poslužuje kiselo mleko u zemljanoj posudi i pasulj prebranac.

.panacomp